بررسی سرعتِ روایت در حکایت‌های گلستان سعدی بر اساس نظریّۀ ژنت

Authors

  • امید وحدانی فر استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران
  • محمّد صادق بصیری استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
  • محمّدرضا صرفی استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
Abstract:

حکایت­های گلستان سعدی، از جملۀ موفّق­ترین حکایات ادبیّات کهن فارسی هستند. در این پژوهش که با هدف نمایاندن یکی از ارزش­‌های گلستان سعدی صورت پذیرفته، مسئلۀ «سرعتِ روایت» به عنوان عاملی مؤثّر در شهرت و ماندگاری حکایت­های این اثر مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی سرعت روایت برای آن است که نشان داده شود در یک اثر ادبی، کنش­ها و رویدادها در طول چه مدّتی از زمان رخ داده­ و در سنجشِ هر یک از برهه‌های زمانی چه حجمی از کتاب به آنها اختصاص یافته است؛ لذا، بدین منظور حکایت­های گلستان بر اساس نظریّۀ روایت­شناسی «ژرار ژنت»، به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، بررسی گردید و به عوامل افزاینده وکاهش­دهندة سرعت­روایی در مباحثی نظیر گزینش و حذف، زمان‌پریشی، بسامد، توصیف، گفت‌وگو، افزودن اپیزود، نظریّه‌پردازی­ نویسنده، بیان عمل ذهنی، نمایاندن زمان خیالی و زمان روانی ـ عاطفی، حدیث نفس و نقل قول پرداخته شد. نتیجۀ این بررسی نشان از آن دارد که سرعتِ روایت در حکایت­های گلستان سعدی «کُند» است. با توجّه به حجم این حکایت­ها، استفادة حداکثری از عوامل کاهندة سرعت در آنها به عنوان یک حُسن به شمار می­آید و باعث شهرت و ماندگاری بیش از پیش این اثر ادبی شده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی چند حکایت‌‌ از گلستان بر اساس نظریۀ زمانی ژنت

پژوهش پیش رو، به منظور بررسی نظریۀ «زمان روایی» ژنت و با رویکرد ارزیابی این نظریه در تعامل با حکایت‎های گلستان، به بازخوانی حکایت‎هایی چند از آن پرداخته است. پیرامون مؤلفه‌‌های زمان رواییِ ژنت در گلستان، ناگزیر هستیم تا نظم گاهشمارانۀ طبیعی و منطقی را مجزا کرده و در بحث  نظم و ترتیب زمانی، این دو را به طور جدا از هم بررسی کنیم. نیز پی‎رفت‎های متفاوتی که در هر روایت پیش رو داشتیم، ما را بر آن داش...

full text

کانون روایت در الهی‌نامه عطار بر اساس نظریه ژرار ژنت

تحلیل و بررسی کانون روایت و شگردهای روایی در آثار داستانی، استعدادها و قابلیت‌هایی را باز می‌نمایاند که به کشف ساختـار منسجم و دقیقی از روایت اثر منتهی می‌شود؛ از‌این رو تشخیص گوناگونی کـانون‌های دیـد، شکل‌های مختلف ارتباط راوی با کانون‌ساز و زاویه دید از اهمیت فراوانی برخوردار است. یکی از انواع تکنیک‌های روایی که می‌توان بر اساس آن توانمندی‌های داستان‌پرداز را در شکل‌دهی به ساختار و نظام روایی...

full text

نقد روایت شناسانۀ مجموعۀ «ساعت پنج برای مردن دیر است» بر اساس نظریۀ ژرار ژنت

این پژوهش به تحلیل ساختاری داستان های کوتاه امیرحسن چهل تن با تأکید بر نظریۀ ژرار ژنت، نظریه پرداز فرانسوی می پردازد. ژنت با کتاب گفتمان روایی خود، نقش بسزایی در شناخت روایت داشت. تلاش او در زمینۀ تعریف داستان و بررسی انتقادی پیرامون مقولۀ نظرگاه، نقطۀ آغازین بررسی های بعدی در زمینۀ بوطیقای داستان بود. او متأثر از شکل گرایان روس، قصه را یکی از جنبه های روایت می دانست و آن را ترتیب واقعی روایت ا...

full text

بررسی روایت در مثنوی بر اساس نظریه ژرار ژنت

وجود عنصر روایت در ادبیات، دین، فلسفه، خاطرات و ... لزوم شکل گیری رشته ای جدید تحت عنوان روایت شناسی را سبب شد. مقوله زاویه دید و زمان به عنوان مهمترین وجوه ساختار روایی، به عنوان عناصر مرکزی بسیاری از نظریه‏های ادبی از جمله نظری? ژرار ژنت(genette gerad) است. وی در مقوله زاویه دید، با کانون سازی، - چه کسی روایت می کند؟ و داستان از زاویه دید چه کسی بیان می شود ؟- باعث شناخت شناسنده در مواجه با م...

15 صفحه اول

بررسی کانون روایت در داستان شیخ صنعان عطّار؛ بر اساس نظریّۀ ژنت

کانون روایت یکی از نظریّه­های ادبی است که در ادبیّات داستانی بسیار مورد توجّه است و در تحلیل توانمندی­ها و شگردهایی که داستان­پرداز برای شکل دادن به حکایت­های خویش از آنها بهره گرفته، اهمیّت فراوان دارد، تا جایی که هرگونه ایجاد تغییر در کانون روایت، سبب ایجاد تمایز و تغییر در جربان اصلی داستان و حتی موضوع آن می­گردد. ژراژ ژنت یکی از برجسته­ترین نظریّه­پردازان در این حوزه محسوب می­شود. او توانست با ج...

full text

بررسی روایت خود در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا بر اساس نظریه تحلیل ساختاری ژنت

Objectives Aim of this study is to investigate the self-narration of patients with schizophrenia. Methods The study was done by narrative analysis and the statistical sample consisted of nine patients with schizophrenia, who were selected through purposive sampling. Research instruments used were Mental Status Examination form (MSE) and McAdams life story interview. Structural analysis and con...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 4

pages  33- 50

publication date 2016-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023